Reklama

Benedykt XVI

Skromny pracownik Winnicy Pańskiej

Niedziela Ogólnopolska 26/2021, str. 10-13

Benedykt XVI i jego sekretarz Georg Gänswein

Grzegorz Gałązka

Benedykt XVI i jego sekretarz Georg Gänswein

Pięknym, słonecznym dniem był we Fryzyndze 29 czerwca 1951 r. W katedrze miasta sędziwy kardynał Michael von Faulhaber, arcybiskup Monachium i Fryzyngi, wyświęcał nowych kapłanów. Czterdziestu czterech młodych ludzi wypowiedziało swoje Adsum (Oto jestem, jestem gotowy). Wśród nich byli dwaj bracia Ratzinger – Georg, starszy z nich, i Joseph, młodszy, który miał wtedy 24 lata.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ratzingerowie odprawili swoje pierwsze Msze św. 8 lipca w kościele parafialnym św. Oswalda w Traunstein. W tamtych czasach nie było koncelebry, więc Georg odprawiał Mszę św. o 7, a Joseph o 9. Od tamtych chwil minęło dokładnie 71 lat. Osobisty sekretarz abp Georg Gänswein zgodził się opowiedzieć Niedzieli o swoim postrzeganiu pontyfikatu Benedykta XVI.

Włodzimierz Rędzioch: Pamiętam, że wieczorem 2 kwietnia 2005 r. stałem obok Księdza Arcybiskupa na placu św. Piotra, gdy nadeszła smutna wiadomość o śmierci Jana Pawła II. Dwa tygodnie później był Ksiądz już sekretarzem nowego papieża...

Arcybiskup Georg Gänswein: Kardynał Ratzinger został zaproszony 1 kwietnia do odebrania Nagrody św. Benedykta w klasztorze Santa Scolastica w Subiaco. Uzgodniono z kard. Angelo Sodano, że gdyby się coś poważnego z Janem Pawłem II działo, to jego sekretarz zadzwoni do kard. Ratzingera, który był wtedy dziekanem Kolegium Kardynalskiego. Właśnie 1 kwietnia dostaliśmy alarmujący telefon – natychmiast wróciliśmy do Rzymu. Mieszkałem w Domu św. Marty, dwa kroki od placu. Wieczorem 2 kwietnia byłem niespokojny i wyszedłem na plac, na którym było bardzo wielu ludzi. Stałem pod statułą św. Piotra, gdy w papieskim apartamencie zapaliły się światła i abp Leonardo Sandri poinformował zgromadzonych o śmierci papieża. W tamtych chwilach nie myślałem wcale o przyszłym konklawe, a tym bardziej o tym, że zostanę sekretarzem przyszłego papieża…

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Jak kard. Ratzinger zareagował na wybór kardynałów zebranych na konklawe?

Sam mówił o tym podczas audiencji dla niemieckich pielgrzymów, kilka dni po wyborze: „Kiedy przebieg głosowania zaczął wskazywać na to, że ten topór spadnie, że tak powiem, na moją głowę, zrobiło mi się nieswojo. Sądziłem bowiem, że wykonałem już dzieło mego życia i że dokończę moich dni w spokoju. Z głębokim przekonaniem powiedziałem Panu: Nie rób mi tego, proszę! Masz osoby młodsze i lepsze ode mnie, które mogą podjąć to wielkie zadanie z większym zapałem i siłami. (...) Drogi Pańskie nie są wygodne, ale my przecież nie zostaliśmy stworzeni do wygód, lecz do wielkich rzeczy, do dobra. W końcu nie pozostało mi nic innego, jak powiedzieć «tak»”.

Reklama

Miał Ksiądz Arcybiskup okazję obserwować konklawe?

Kardynał dziekan ma prawo podczas konklawe mieć przy sobie do pomocy osobę duchowną, i to ja nią byłem. Przebywałem ze wszystkimi kardynałami w Domu św. Marty, skąd przewożono purpuratów minibusami do Kaplicy Sykstyńskiej na głosowania. Drugiego dnia konklawe, po południu, kiedy kardynałowie udawali się na czwarte głosowanie, kard. Ratzinger chciał iść pieszo i poprosił, żebym mu towarzyszył. Gdy doprowadziłem go pod drzwi Sykstyny, pomyślałem: „Teraz coś się stanie”. I stało się – po czwartym głosowaniu z Kaplicy Sykstyńskiej wyszedł już nie kard. Ratzinger, ale Benedykt XVI.

W wywiadzie, którego Benedykt XVI udzielił mi w styczniu 2014 r., powiedział: „Nie mogłem i nie powinienem próbować kopiować jego (Jana Pawła II) pontyfikatu, próbowałem jednak, na ile tylko mogłem, kontynuować jego spuściznę i zadanie”. Jakie cele postawił sobie Benedykt XVI na początku swojego pontyfikatu?

W homilii podczas Mszy św. inaugurującej pontyfikat, 24 kwietnia, nowy papież powiedział: „Prawdziwym programem moich rządów jest nie postępować według własnej woli ani nie realizować swoich idei, ale wsłuchiwać się wraz z całym Kościołem w słowo i wolę Chrystusa, poddawać się Jego przewodnictwu, tak aby to On sam prowadził Kościół w tej godzinie naszej historii”. Od początku chciał on podążać za wolą Pana i ta wola uwidaczniała się po drodze, ale w jego pontyfikacie były dwa istotne punkty. Po pierwsze: postawić w centrum kwestię Boga, bo tak wiele od tego zależy – nie przypadkiem pierwsza encyklika Benedykta XVI nosi tytuł Deus caritas est, która właśnie w centrum umieściła Boga. Drugim ważnym punktem było znaczenie relacji między wiarą a rozumem, która nie jest abstrakcją, ale dotyczy konkretnego życia wiernych; nie jest to kwestia, która interesuje tylko teologów.

Reklama

W pierwszych latach pontyfikatu Benedykt XVI był dobrze przyjmowany i mało krytykowany. Ktoś powiedział, że „Jan Paweł II otworzył serca, natomiast Benedykt XVI je napełniał”.

Jan Paweł II miał zdolność łatwego nawiązywania kontaktów z ludźmi i otwierania ludzkich serc. Papież Benedykt XVI natomiast komunikował się przede wszystkim, przekazując treści, tzn. katechezy na audiencjach ogólnych, kazania i przemówienia, które były „pokarmem” dla wiernych głodnych duchowo i intelektualnie. Krótko mówiąc – napełniał serca ludzi swoim nauczaniem.

Benedykt XVI przez 23 lata był prefektem Kongregacji Nauki Wiary, czyli znał dobrze Kurię Rzymską. Dlaczego więc pojawiły się problemy właśnie z Kurią – krytyka jego współpracowników kurialnych, przecieki, Vatileaks itp.?

To prawda, że kard. Ratzinger pracował przez 23 lata w Kurii, ale przede wszystkim zajmował się pracą w Kongregacji Nauki Wiary. Nie interesowała go „polityka kurialna”, „spiski” i kłótnie. Pracując w Watykanie przez 25 lat, ja również miałem okazję poznać Kurię – nie jest to organizm całkowicie jednorodny. W tej złożonej rzeczywistości mamy do czynienia z różnymi interesami, napięciami, awersjami itp. – to fakt, to jest ludzkie, trzeba być szczerym i przyznać się do tego. Jeśli są przecieki z Watykanu, czasami dobrze przygotowane i strategicznie ukierunkowane – nic w tym dziwnego, to nic nowego! Niestety, jest to część codziennego życia Kurii i tak jest też w innych podobnych strukturach. Przypadek Vatileaks to przede wszystkim smutna sprawa. Są osoby, na które – albo z nieuczciwych powodów, albo z osobistych słabości – mają wpływ inni ludzie mający swoje „interesy”. Jeśli wszystko trafi w ręce niektórych dziennikarzy, zaczynają się kłopoty...

Reklama

Papież i Ekscelencja zostaliście zdradzeni przez jedną z takich osób – Paolo Gabriele...

Paolo Gabriele zmarł kilka miesięcy temu. Odwiedziłem go 2 dni przed śmiercią – chciał się ze mną spotkać. Udzieliłem mu namaszczenia chorych. Poprosił o przebaczenie. Rozeszliśmy się pojednani.

Kiedyś papież, rozmawiając z Peterem Seewaldem, zwierzył się z tego, jak trudne były wybory personalne w Watykanie, „bo nikt nie potrafi czytać w sercu drugiego człowieka”.

Otóż to.

Z biegiem czasu pojawiły się oskarżenia o tuszowanie przypadków wykorzystywania dzieci z udziałem księży. Często takie ataki, skierowane na Jana Pawła II i kard. Ratzingera, były instrumentalne i służyły uderzeniu w wiarygodność, a nawet wiarę Kościoła. Jak papież reagował na te ataki?

Cała sprawa krzywdzenia dzieci i pedofilii zaczęła się w latach 90. XX wieku w USA, kiedy kard. Ratzinger był prefektem Kongregacji Nauki Wiary. Stopniowo uświadamiano sobie problem i podejmowano pierwsze decyzje, które dawały jasny sygnał, że nie ma akceptacji dla takich zachowań. Podjęto wtedy wiele ważnych decyzji, nawet jeśli z dzisiejszej perspektywy można je uznać za niewystarczające. Potem przypadki pedofilii ujawniono w innych krajach i wydaje się, że do dziś nie ma temu końca. Kuria Rzymska podejmowała zdecydowane decyzje, jednak konieczna była również reakcja biskupów i przełożonych zgromadzeń zakonnych na całym świecie – chodziło o współpracę i branie odpowiedzialności na siebie. To nie było takie proste – wymagało wiele wysiłku.

Reklama

Zgodzi się Ksiądz Arcybiskup, że często te same media i te same środowiska, które atakowały Kościół z powodu nadużyć seksualnych, usprawiedliwiały je lub – co gorsza – promowały poza Kościołem...

W Niemczech, ale nie tylko tam, w latach 70. i 80. znani byli politycy, partie polityczne i pedagodzy, którzy usprawiedliwiali pedofilię i chcieli ją „wykorzystać” jako metodę pedagogiczną! Trzeba pamiętać o tych faktach, które są dziś skrywane. Należy podkreślić, że Kościół katolicki jest jedyną światową instytucją, która dokonała i przeprowadza rzeczywiste porządki w tej dziedzinie. Zastanawiam się, co się z tym robi w szkołach, stowarzyszeniach sportowych lub innych miejscach. Należy skończyć z tym fałszywym oskarżeniem, że Kościół katolicki jest jedyną instytucją winną nadużyć na nieletnich.

Podczas Mszy św. na początku pontyfikatu Benedykt XVI wypowiedział słowa: „Módlcie się za mnie, abym nie uciekł ze strachu przed wilkami”. Wielu przypomniało sobie te słowa, gdy 11 lutego 2013 r. papież ogłosił rezygnację z posługi biskupa Rzymu. Wiedział Ksiądz Arcybiskup wcześniej o tej decyzji i może definitywnie wyjaśnić, że nie chodziło o „ucieczkę przed wilkami”?

W wywiadzie z Seewaldem Benedykt XVI wyraził przekonanie, że jeśli papież stwierdzi, iż brak mu sił, ma obowiązek zrezygnować z urzędu – on również ma prawo do rezygnacji. Prawo kanoniczne przewiduje rezygnację biskupa Rzymu. Mówimy o rezygnacji, a nie o dymisji, ponieważ dymisję składa się przełożonemu, który musi ją przyjąć, ale papież nie ma przełożonego na ziemi. Wystarczy, że decyzja o rezygnacji zostanie podjęta bez nacisku i w wolności. W przemówieniu rezygnacyjnym Benedykt XVI powiedział dosłownie: „Aby kierować łodzią św. Piotra i głosić Ewangelię w dzisiejszym świecie, podlegającym szybkim przemianom i wzburzanym przez kwestie o wielkim znaczeniu dla życia wiary, niezbędna jest siła zarówno ciała, jak i ducha, która w ostatnich miesiącach osłabła we mnie na tyle, że muszę uznać moją niezdolność do dobrego wykonywania powierzonej mi posługi”. Sporo osób, nawet przyjaciół papieża emeryta, nie zaakceptowało tej decyzji, chociaż większość z czasem zrozumiała ją i pogodziła się z tym. Każdy, kto zna Benedykta XVI, doskonale wie, że jego rezygnacja nie była ucieczką.

Reklama

W kwietniu obchodziliśmy urodziny Benedykta XVI. Jak wygląda teraz jego życie?

Papież emeryt stał się fizycznie bardzo kruchy, więc wszystko toczy się wolniej, wymaga więcej czasu. Oczywiście, jest rytm codziennych zajęć: poranna Msza św., modlitwa, brewiarz, śniadanie, odpoczynek, korespondencja, czytanie, modlitwa, obiad, odpoczynek. Po południu są okazjonalne wizyty, a wieczorem idziemy na krótki spacer po Ogrodach Watykańskich obok Groty z Lourdes – papież emeryt używa balkonika. Następnie, siedząc na ławce, odmawiamy Różaniec. Dzień kończy się kolacją, dziennikiem telewizyjnym i kompletą.

29 czerwca będziemy obchodzić rocznicę święceń kapłańskich Josepha Ratzingera. Jak przeżywał on swoje kapłaństwo?

Joseph Ratzinger w kapłaństwie widział cel swojego życia. Tak przeżywał je zarówno jako profesor, biskup, czy wreszcie papież. Całe swoje życie w przyjaźni z Jezusem...

Benedykt XVI pozostaje jednak uważnym obserwatorem świata. W ostatniej rozmowie z Peterem Seewaldem powiedział: „Współczesne społeczeństwo jest w trakcie formułowania antychrześcijańskiego credo, a przeciwstawianie się mu jest karane społeczną ekskomuniką. Strach przed tą duchową mocą Antychrysta jest aż nazbyt naturalny i przeciwstawianie się temu naprawdę wymaga pomocy modlitewnej całej diecezji i Kościoła światowego”. Zdaniem papieża emeryta, Antychryst działa dziś, chowając się za „powszechną dyktaturą pozornie humanistycznych ideologii, a przeciwstawianie się im pociąga za sobą wykluczenie z podstawowego konsensusu społecznego”...

Antychryst ma wiele twarzy. Dzisiaj głoszenie Ewangelii może stać się niebezpieczne, bardzo niebezpieczne. Nie jest łatwo żyć wiarą chrześcijańską, bo jest się celem ataków i nagonki niektórych antychrześcijańskich środowisk. Również dziś ludzie tracą życie dlatego, że chcą być chrześcijanami i żyć jako chrześcijanie. W Europie Kościół katolicki jest zmęczony i pełen niepewności, ale w innych częściach świata – pełen wigoru i radości. To pociecha dla wszystkich wierzących.

Jak Benedykt XVI chciałby być zapamiętany?

Przypominają mi się jego słowa wypowiedziane z Loży Błogosławieństw 19 kwietnia 2005 r., tuż po wyborze na papieża: „Jestem pokornym pracownikiem Winnicy Pańskiej”. Nie dbał on o to, jak jest postrzegany, co robić, żeby być dobrze ocenianym przez media czy opinię publiczną. Zrobił to, co musiał zrobić jako głosiciel wiary. Miarą jego działania była prawda, która wcieliła się w Jezusa Chrystusa. Nie ugiął się pod różnorodnymi naciskami. Kiedyś powiedział, że to, „co miał i otrzymał od Pana, dawał innym”. Dlatego uważam, że chciałby być zapamiętany jako świadek Chrystusa i piękna wiary.

Podziel się:

Oceń:

+7 -1
2021-06-22 14:24

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Abp Gänswein: Wciąż cierpię z powodu faktu, że Benedykt XVI już nie żyje

Grzegorz Gałązka

Arcybiskup Georg Gänswein, były sekretarz papieża Benedykta XVI, wyznał, że wciąż cierpi po stracie swojego „przełożonego i towarzysza życiowej drogi”. "Wspomnienie rocznicy jego śmierci budzi we mnie smutek, ból i melancholię", powiedział abp Gänswein niemieckiemu tygodnikowi katolickiemu "Die Tagespost". Papież senior zmarł 31 grudnia 2022 roku.

Więcej ...

Wielki Piątek zostawia nas nagle samych na środku drogi... Zapada cisza

Agnieszka Bugała

Te godziny, które dzieliły świat od śmierci do zmartwychwstania musiały być czasem niepojętego napięcia...

Więcej ...

Abp Galbas: mnie nieraz trudno jest wierzyć w Boga

2024-03-29 07:59
Bp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Bp Adrian Galbas

Mnie nieraz trudno jest wierzyć w Boga. Wiara bywa ciężka i męcząca, ale gdy słyszę o czyjejś śmierci, wówczas właśnie wiara jest pociechą - powiedział PAP metropolita katowicki abp Adrian Galbas.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Wiara

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

Kościół

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Kościół

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...

Kościół

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...