Reklama

Niedziela Łódzka

Księża – (nie)patrioci

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. tysiąc duchownych

Dodatek Specjalny IPN

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. tysiąc duchownych

Kierownictwo Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej dążyło do rozbicia jedności Kościoła rzymskokatolickiego. W tym celu w 1949 r. przy Zrzeszeniu Bojowników o Wolność i Demokrację powołano Komisję Księży, zrzeszającą w swych szeregach tzw. księży-patriotów.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Działalność tej grupy sprowadzała się do pełnej akceptacji polityki wyznaniowej państwa, odgradzając się oficjalnie od obediencji wobec Stolicy Apostolskiej oraz „antypolskiej” aktywności Episkopatu Polski. Celem było obsadzenie „swoimi” kapłanami i podporządkowanie władzom komunistycznym najważniejszych stanowisk kościelnych.

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. 10% ogółu kleru (ok. tysiąc). Zachętą były przywileje, niedostępne dla pozostałych księży. Idealnym narzędziem do ich nagradzania był utworzony w 1950 r. Fundusz Kościelny, który miał zapewnić „specjalne zaopatrzenie emerytalne społecznie zasłużonych duchownych” oraz udzielać pomocy finansowej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Biskup Michał Klepacz skutecznie zwalczał rozwój prorządowej organizacji duchownych. W sprawozdaniu przygotowanym dla Komitetu Łódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej wskazano, że w 1954 r. na 393 kapłanów pracujących w diecezji łódzkiej jedynie 12 należało do grona „księży-patriotów”.

Reklama

Znane są przykłady, świadczące o uprzywilejowanej pozycji prorządowych księży w diecezji łódzkiej. Większość z nich dotyczyła spraw budowlanych. Tak było m.in. w Woli Wiązowej, gdzie miejscowi katolicy mogli liczyć na rychłą odbudowę zniszczonego w wyniku pożaru kościoła dzięki dużej aktywności tamtejszego proboszcza ks. Eugeniusza Zioła wśród „księży-patriotów”. Pomocy przy remoncie plebanii władze udzieliły także przewodniczącemu Okręgowej Komisji Księży w Łodzi, a zarazem proboszczowi parafii Opatrzności Bożej w Łodzi ks. Janowi Polakowi.

Przynależność do ruchu „księży-patriotów” często próbowała wykorzystać do realizacji swych celów także Kuria Biskupia w Łodzi. Za przykład niech posłuży osoba ks. Jana Grzywy – jednego z „pozytywniejszych księży na terenie powiatu łódzkiego” – którego bp Michał Klepacz mianował dwukrotnie proboszczem (parafii w Bełdowie i w Kałowie), aby wyremontować tamtejsze kościoły. Z kolei mianowanie ks. Jana Kabzińskiego proboszczem parafii Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Łodzi miało na celu uzyskanie zgody na budowę nowego kościoła. Tym razem, pomimo wydanych już zezwoleń przez lokalnych włodarzy, władze państwowe nakazały wstrzymanie jakichkolwiek prac, podejrzewając w tym przedsięwzięciu podstęp hierarchy łódzkiego.

Podobnych przykładów udzielania pomocy finansowej lub przydziału na materiały budowlane można mnożyć wiele, zaś wspólnym mianownikiem wszystkich tych spraw była aktywność kapłana w ruchu „księży-patriotów”. Nie można jednak tej grupy traktować jednolicie. Zapewne część duchownych była karierowiczami, dążącym do realizacji swoich partykularnych interesów. Inni z kolei robili to z pobudek ideologicznych. Jednak w ruchu prorządowego kleru działali także duchowni, będący wartościowymi księżmi, o nieskazitelnym życiu kapłańskim, zaś ich działalność w gronie „księży-patriotów” wynikała ze zwykłego pragmatyzmu.

Podziel się:

Oceń:

2021-06-15 11:59

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

IPN: Facebook zablokował film dokumentalny o hitlerowskim obozie dla polskich dzieci Łodzi

Karolina Pękala

Facebook zablokował film dokumentalny o hitlerowskim obozie dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi - poinformowała w piątek PAP Kornelia Zaborska z łódzkiego oddziału IPN. Jak zaznaczyła "powodem blokady jest uznanie kampanii jako politycznej o charakterze społecznym".

Więcej ...

Abp Jędraszewski apelował, by wypisywać dzieci z edukacji zdrowotnej

2025-09-14 16:11
Abp Marek Jędraszewski

Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej

Abp Marek Jędraszewski

Zdaniem metropolity krakowskiego abp. Marka Jędraszewskiego, resort edukacji pod pozorem nauki o zdrowiu wprowadza treści mogące deprawować dzieci. Podczas pielgrzymki rodzin do sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej apelował, by rodzice wypisywali je z edukacji zdrowotnej.

Więcej ...

„Silni Polską!” – młodzież, historia i przyszłość Ojczyzny

2025-09-15 20:20
Silni Polską!

Karol Darmoros / Family News Service

Silni Polską!

Historia to nie tylko nauka o przeszłości, ale drogowskaz dla przyszłych pokoleń. Udowodnili to młodzi uczestnicy pierwszej edycji ogólnopolskiego konkursu Instytutu Pamięci Narodowej „Silni Polską!”. Podczas gali finałowej tego projektu wyróżniono 30 najlepszych drużyn z całej Polski. Projekty, słowa i zaangażowanie pokazały, że miłość do Ojczyzny ma wymiar ponadczasowy.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Ojca Pio

Wiara

Nowenna do św. Ojca Pio

Bolesna Matka Najświętsza i Koronka do Jej Siedmiu...

Wiara

Bolesna Matka Najświętsza i Koronka do Jej Siedmiu...

Matko Bolesna, wstawiaj się za nami!

Wiara

Matko Bolesna, wstawiaj się za nami!

Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Bolesnej

Święci i błogosławieni

Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Bolesnej

Niezwyciężony Triumf serca

Wiadomości

Niezwyciężony Triumf serca

Nowenna do Matki Bożej Bolesnej

Wiara

Nowenna do Matki Bożej Bolesnej

Archidiecezja katowicka: Komunikat w sprawie parafii św....

Kościół

Archidiecezja katowicka: Komunikat w sprawie parafii św....

Samolot wypadł z pasa startowego na lotnisku w Krakowie

Wiadomości

Samolot wypadł z pasa startowego na lotnisku w Krakowie

Pijany mężczyzna podczas Mszy św. zatakował kapłana

Kościół

Pijany mężczyzna podczas Mszy św. zatakował kapłana