Reklama

Niedziela Częstochowska

Wieluń – pamiętamy!

79 lat temu 1 września...

Wieluń, 1 września 1939 r.

Muzeum Ziemi Wieluńskiej

Wieluń, 1 września 1939 r.

O 1 września 1939 r. w Wieluniu nie można zapomnieć. To pierwsze miasto polskie zbombardowane przez Niemców. W tym roku, w 79. rocznicę tragicznych wydarzeń, tradycyjne uroczystości upamiętniające. Wśród nich IV Wieluński Bieg Pokoju i Pojednania, wystawy w Muzeum Ziemi Wieluńskiej, spotkania ze świadkami tamtych wydarzeń i kombatantami, maraton filmów wojennych w Kino-Teatrze Syrena oraz koncert w sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Wieluniu. 31 sierpnia o godz. 17 – zapalenie Znicza Pokoju i Pojednania na lotnisku w Polskiej Nowej Wsi pod Opolem, z którego wystartowały niemieckie samoloty do ataku na Wieluń. Tam też początek Biegu Pokoju, którego uczestnikami są uczniowie wieluńskich szkół i goście z Osterburga – miasta partnerskiego Gminy Wieluń. 1 września o godz. 16.30 – Msza św. na odrestaurowanych fundamentach wieluńskiej fary pod przewodnictwem abp. Wacława Depo, metropolity częstochowskiego.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

We wczesnych godzinach rannych ok. godz. 4 wystartowały z lotnisk pod Opolem niemieckie bombowce i myśliwce w kierunku Wielunia, miasta niebronionego przez wojsko polskie. Cywilna straż dozoru lotniczego z okolic Praszki powiadomiła posterunki wojskowe w okolicach Wielunia o zbliżających się niemieckich samolotach. Wkrótce rozpoczęło się systematyczne bombardowanie niebronionego miasta Wielunia. Bombardowanie otwartego miasta rozpoczęło się o godz. 4.40 rano, mimo że lotnicy niemieccy nie stwierdzili w mieście żadnych działań wojskowych ze strony wojsk polskich. Samoloty niemieckie kilka razy powtarzały bombardowanie miasta oraz ostrzał z broni pokładowej. Skutkiem tego nalotu była śmierć kilkuset mieszkańców oraz spalone miasto. Został zbombardowany szpital powiatowy, mimo iż był oznaczony znakami Czerwonego Krzyża, oraz kolegiata wieluńska, chroniona umowami międzynarodowymi. Na całej linii granicznej rozpoczęły się działania wojenne. Najcięższe uderzenie wojsk armii Waltera von Reichenaua było na odcinku Wołyńskiej Brygady Kawalerii, która skutecznie powstrzymywała natarcia wojsk pancernych przez cały dzień, a w wieczornym wypadzie polscy żołnierze zniszczyli ponad 100 niemieckich czołgów i pojazdów pancernych. Strategia wojenna polskiej obrony nakazywała wycofywanie się w tej sytuacji polskim wojskom w szyku obronnym, zadając nieprzyjacielowi jak największe straty. Wkraczające na tereny diecezji częstochowskiej oddziały niemieckie znaczyły swój przemarsz morderstwami ludności cywilnej i paleniem wszelkich zabudowań. Do Częstochowy żołnierze Wehrmachtu wkroczyli w niedzielę 3 września w godzinach rannych. Rozpoczęły się natychmiast aresztowania i rozstrzeliwania ludności cywilnej.

4 września całe terytorium diecezji znalazło się pod panowaniem Niemców. Na skutek braku pomocy ze strony zachodnich sojuszników oraz wschodniej agresji Związku Radzieckiego ziemie polskie znalazły się pod okupacją niemiecką i sowiecką, zgodnie z postanowieniami układu Ribbentrop-Mołotow. Wśród ludności cywilnej na terenie diecezji zostało zamordowanych przez żołnierzy Wehrmachtu trzech kapłanów katolickich – ks. Ignacy Chartliński z Działoszyna oraz ks. Bonawentura Metler i ks. Józef Danecki z Parzymiech. Byli to pierwsi polscy kapłani zamordowani przez żołnierzy niemieckich. Zostały także specjalnie spalone przez najeźdźców trzy kościoły drewniane – w Brzeźnicy Starej, Mieleszynie i Sokolnikach.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Na zajętych terenach polskich w ciągu 55 dni rządy sprawowały niemieckie władze wojskowe. Stosowane były najsurowsze represje wobec polskiej ludności. Każde wykroczenie ze strony ludności polskiej przeciw niemieckim zarządzeniom było najsurowiej karane. W tym czasie Hitler 8 października 1939 r. wydał zarządzenie o podziale zabranych ziem polskich na Generalne Gubernatorstwo i tzw. ziemie wcielone do Rzeszy, w których były m.in. prowincje: tzw. Kraj Warty (Reichsagau Posen, Wartheland, Warthegau) i Prowincja Górnośląska (Provinz Oberschlesien). W tych prowincjach administracji niemieckiej znalazły się części diecezji częstochowskiej. Do Generalnego Gubernatorstwa została włączona północno-wschodnia część diecezji z jej stolicą Częstochową. W Warthegau znalazł się powiększony powiat wieluński (Kreis Velun), a w Provinz Obeschlesien znalazło się Zagłębie Dąbrowskie.

Rozpoczęły się lata okupacji niemieckiej znaczone męczeństwem społeczeństwa polskiego, a jednocześnie bohaterskich czynów i postaw zmierzających do odzyskania niepodległości narodowej.

Z książki „Wspomnienia wojenne księży diecezji częstochowskiej 1939-1945”, oprac. ks. Jacek Kapuściński i ks. Jan Związek, Biblioteka „Niedzieli”, Częstochowa 2012

Podziel się:

Oceń:

2018-08-28 12:10

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Krwawy poniedziałek nie był jedyny

Państwo Agnieszka i Rafał z córkami Alą i Zuzią z Wrocławia u Matki Bożej Leśniowskiej

B. Kurkowski, „Z krwawych dni Częstochowy

Państwo Agnieszka i Rafał z córkami Alą i Zuzią z Wrocławia u Matki Bożej Leśniowskiej

Opór Polaków na przedpolach Częstochowy w dniach 1-3 września 1939 r. z pewnością wprawił Niemców we wściekłość. To zrodziło chęć odwetu na jeńcach i ludności cywilnej

Więcej ...

Nowenna do Matki Bożej rozwiązującej węzły!

Karol Porwich/Niedziela

Zachęcamy do odmawiania Nowenny do Matki Bożej rozwiązującej węzły. Już od dziś poświęć kilka minut w Twoim życiu i zwróć swą twarz ku Tej, która zdeptała głowę szatanowi.

Więcej ...

Krzysztof Zanussi obchodzi dziś 85. urodziny

2024-06-17 09:22
Krzysztof Zanussi
przed projekcją „Spirali”

Małgorzata Godzisz

Krzysztof Zanussi przed projekcją „Spirali”

Krzysztof Zanussi, jeden z najbardziej utytułowanych polskich twórców filmowych obchodzi dziś, 17 czerwca, 85. urodziny. "Odeszła ode mnie nadzieja na proste recepty, bo wszelka mądrość jest jednak złożona i ukryta, nie daje się zamknąć prostymi sloganami" - powiedział reżyser w rozmowie z KAI. Krzysztof Zanussi jako pierwszy polski reżyser otrzymał w 1984 roku Złotego Lwa na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Twórca zasiadał w Papieskiej Radzie ds. Kultury, nadano mu trzynaście doktoratów honoris causa.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Kościół

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Wiara

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Sosnowiec: bp Ważny skierował do diecezjan swój „list...

Kościół

Sosnowiec: bp Ważny skierował do diecezjan swój „list...

Mamy obowiązek kochać swoją ojczyznę

Wiara

Mamy obowiązek kochać swoją ojczyznę

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Sport

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Niedziela Świdnicka

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

Wiara

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Wiara

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...

Wiara

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...